İSTİHDAM VE TEMEL KAVRAMLARI

İŞ GÜCÜ

Kurumsal olmayan çalışma çağı nüfusu içinde olup da fiilen çalışanlarla iş arayanların toplamına iş gücü denir.

İŞ GÜCÜ:İSTİHDAM EDİLENLER+İŞSİZLER

İŞ GÜCÜNE KATILMA ORANI:İŞ GÜCÜ/AKTİF NÜFUS X 100
İŞSİZLİK ORANI:İŞSİZLER/İŞ GÜCÜ X 100
İSTİHDAM ORANI:İSTİHDAM EDİLENLER/AKTİF NÜFUS X 100

İSTİHDAM

Dar anlamda istihdam emeğin üretim sürecinde kullanılmasıdır.


1)TAM İSTİHDAM

Üretim faktörlerinin en etkin şekilde verimli olarak kullanılmasıdır. Ekonomide cari ücret seviyesinde çalışmak isteyen her bireyin iş bulabildiği istihdam türüdür. Bu durum ekonomideki üretim faktörleri en etkin ve en verimli oldukları alanlarda istihdam edilmektedir. Tam istihdamın temel amacı konjektörel işsizliğinin olumsuz etkilerinin önlenmesini sağlamak, mevsimsel işsizlik sorunlarının da oluşmamasını engellemektir.

2)EKSİK İSTİHDAM

Bir ekonomide veya bölgede tüm üretim faktörlerinin aynı zaman dilimi içerisinde üretim sürecinde kullanılmadığı istihdam türüdür. Eksik istihdam durumunda işçiler iş bulamamakta bunun sonucu olarak ekonomi üretmesi gereken miktardan daha az üretmektedir. Özellik ekonomik krizin yoğun olduğu dönemlerde eksik istihdam oranı artmaktadır. Uzun süre iş bulamama riskinin arttığı bu dönemlerde kişiler ücret miktarını önemsemeden ilk işe girmeyi tercih ederler.

3)AŞIRI İSTİHDAM

Geniş anlamda bir ekonomi tam kapasite ile üretim sürecinde olduğu halde miktar ve sayı itibariyle daha çok üretim miktarına ihtiyaç duyuluyorsa ekonomi aşırı istihdam durumundadır. Dar anlamda ise bir ekonomide tüm iş gücü faaliyette olduğu halde yinede iş gücüne talebine ihtiyaç olması durumudur.

4)KAYIT DIŞI İSTİHDAM

Çalışanların ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına sgk primlerinin hiç bildirilmemesi veya eksik bildirilmesidir.

KAYNAK:AKTİF İŞ GÜCÜ DERS NOTLARI

                                                         

PHİLİPS EĞRİSİ

ORİJİNAL PHİLİPS EĞRİSİ

1958 yılında philips tarafından işsizlik oranı ile nominal ücret arasında değişmeyi ifade eden philips eğrisi ismi verilmiştir. 1861 ile 1957 yılları arasında İngiltere'deki verilere dayanmaktadır. Eldeki veriler değerlendirildiğinde ücretlerdeki değişme oranı ile işsizlik oranı arasında istikrarlı bir ilişki bulunduğu kanısına varılır. Philips eğrisi sadece istatiksel verilere ve gözlemlere dayanmaktadır. Teorik bir yapıya dayanmaz. Philips eğrisinin çıkış noktası emek piyasasında talep genişledikçe işverenler elindeki işçileri tutabilmek için yada yeni işçiler bulabilmek için ücretleri artırmak zorunda kalırlar.

DEĞİŞTİRİLMİŞ PHİLİPS EĞRİSİ

Bir yıl sonra 1959 yılında lapsey, samuelson, solew tarafından orijinal philips eğrisi değiştirilmiştir. Nominal ücret yerine enflasyon koyulmuştur. Yüksek enflasyonda düşük işsizlik, düşük enflasyonda yüksek işsizlik oluşur.  Bu teorinin çıkış noktası ise devletin secim yapmasına dayanır. Hükumetler işsizlikte bir artma görüldüğü zaman toplam talebi artırıcı genişleme politikaları (işletmeler üretimini artırmak için işçi talep etmeye başlar, buda maliyetleri artırır) izliyor, böylece işsizlik azalıyordu. Aksine enflasyonda yükselme olduğu zaman toplam talebi azaltıcı politikalar uygulanıyor ve enflasyon kontrol altına alınıyordu.

KAYNAK:İKTİSAT OKULLARI VE EMEK PİYASASI DERİN YAYINLARI

ASGARİ ÜCRETİN ÖNEMİ

ASGARİ ÜCRET

SOSYAL POLİTİKA AÇISINDAN ASGARİ ÜCRET

Yaşam standartlarını göz önüne alındığında çalışanların ve ailesinin yaşamlarını insanlık onuruna yakışır bir şekilde sağlayarak, ücretin temel insan hakkı olduğunu belirlenen asgari ücretten daha düşük ödenmesinin kabul edilemeyeceği bir sosyal politika aracıdır.

Asgari ücretin sosyal politika işlevinin yerine getirmesinin analizini yapmak için asgari ücret uygulamasının sosyal tabanına, genişliğine, ekonomik değerine ve dağıtımsal etkisine bakılması gerekir.

EKONOMİ AÇISINDAN ASGARİ ÜCRET

Asgari ücret uygulamasının amacı gelirlerin yeniden dağılımının düşük gelirler lehine sağlanmasıdır. Ülkenin kalkınması göz önüne bulundurularak refah düzeyinin artmasını amaçlar.
Genel ekonomik değeri açısından asgari ücretin hesaplanmasına esas alınan kriterlere göre değişir.

a- Sosyal içerikli kriterler: Belirlenmesinde işçilerin ve ailesinin ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli bir bütçenin sağlanması temeline dayanır.

b-Ekonomik içerikli kriterler:Belirlenmesinde ekonominin ve işletmelerin ödeme güçlerine üzerine yoğunlaşmaktadır.

Ülke ekonomisinin harekelenmesi ve canlanması işletmelerin üretimlerini artırmasına, bunun içinde işçi talebi ile istihdamın artması amaçlanır. Sonuç olarak ülkenin refah düzeyi artar, asgari ücrette bu bağlamda artmış olur.

İŞÇİ AÇISINDAN ASGARİ ÜCRET

Emeği ile geçinen bir işçiye işveren tarafından ödenen en düşük ücret seviyesidir. Asgari ücret işçinin ve ailesinin ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için oldukça önemlidir. İşçilerin ve ailesinin sosyal yaşamdaki gider ve ihtiyaçlarının karşılanmasında önemlidir. Asgari ücret sosyal yaşamdaki saygınlığı için önemlidir. Asgari ücretin düşük olmasına rağmen işçinin tatmin düzeyini ve motivasyonunu artırmayı amaçlar.

İŞVEREN AÇISINDAN ASGARİ ÜCRET

Asgari ücret işveren açısından maliyet yüküdür. İşçiye ödeyeceği net ücretin yanında ödemekle yükümlü olduğu sosyal kesintiler maliyet yükü oluşturur. Asgari ücretin değişmesi istihdam edeceği kişilerin artması yada azalmasına yönünde karar almasını sağlar. İşletmenin amaç ve stratejilerinde kullanılır.

SENDİKA AÇISINDAN ASGARİ ÜCRET

Belirlenen asgari ücretin üyelerinin refahını artıracak şekilde belirlemeye çalışır. Toplu sözleşmeler yaparak işverenden sağladıkları asgari ücret artışları sendikaların başarılarını ölçmektedir.

ÜCRET YÖNETİMİ VE İŞ DEĞERLEMESİ AÇISINDAN ASGARİ ÜCRET

İşletmenin doğru bir ücret yönetimine sahip olması insan kaynakları fonksiyonunda başarı olduğu anlamına gelir. Asgari ücretin işletme bazında iyi yönetilmesi çalışanların firmaya bağlılığının artırılması açısından ve saygınlık derecesini, karar alma mekanizmasındaki etkinliğini ölçmede önemlidir. Asgari ücret işletmede eşit işe eşit ücret politikasının uygulanmasını sağlar.

Firma yönetiminde başarılı olmak için çalışanlar arasında adil bir ücret dağılımı yapılmalıdır. Firmanın objektif şekilde şekilde işler arasında karşılaştırma metodunu bularak, her işin karşılığı olan ücret düzeyini belirlemelidir. Bu açıdan değerlendirildiğinde asgari ücretin işletmede düşük gelirli ve yükselme şansı olmayan işlerde çalışan kişiler için hayat standardına ulaşmasını sağlamak amacıyla önemlidir.